چگونه چاه برفی کاخ گلستان قتلگاه اصلاحطلبان شد؟
همشهری آنلاین – سمیرا باباجانپور : کوچهها و معابر باریک با دیوارهای کاهگلی تاب حجم برف را نداشت. بهخصوص که تهرانیهای قدیم مجبور بودند در چند نوبت برف بام خانه را پارو کنند. همین باعث میشد کوچههای باریک بند بیاید و رفتوآمد سخت شود.
خواندنیهای بیشتر را اینجا دنبال کنید
داریوش شهبازی، تهرانپژوه، خاطرات روزهای برفی روزگار قدیم را بهخوبی به یاد دارد و میگوید: «در تهران برف شدید میبارید ما که اهل شمیران بودیم حجم برف چند برابر بود. بهخصوص کوچههای سرد که آفتابرو نبودند و سایه بر آنها غلبه داشت گاهی ارتفاع برف حدود سه متر میشد. برای اینکه این حجم برف جمعآوری شود تهرانیهای قدیم راهی جز حفر چاه نداشتند که به چاه برفی معروف بود؛ ایده خلاقانهای که نهتنها حجم برف را از کوچهها میکاست از طرفی باعث میشد آب روزهای تابستان هم تأمین شود. آنها که خانه بزرگتر داشتند در کنار چاه آب یک چاه برفی نیز حفر میکردند. در طول زمستان در این چاههای برفی برف میریختند و با گرم شدن هوا برفها آبشده و جذب چاه آب میشد و برای روزهای گرم و بیآب تابستان غنیمتی بود.»
حفر چاه برفی نهتنها در خانههای بزرگ تهرانیها رایج بود بلکه چاه برفی معروفی نیز در کاخ گلستان وجود داشت. چاه برفی خوفناک کاخ ناصرالدینشاه که به رنگ خون آغشته شد.
شهبازی درباره این واقعه تاریخی در چاه برفی ناصرالدینشاه میگوید: «ناصرالدینشاه تحمل انتقاد و اعتراض را نداشت. به او راپورت دادند که شبها جمعی در محله سنگلج در یک خانه اجتماع کرده و در امر مملکت و اصلاح امور مذاکره میکنند. پادشاه جمعی را فرستاد، شش نفر از اصلاحخواهان که دور هم نشسته بودند، نزد شاه ببرند. چاه برفی که در اندرون کاخ حفر کرده بودند، پر از برف بود. آن شب سنگ سر آن را برداشته، ماخوذین را در آن چاه انداختند. آنوقت خود پادشاه تفنگ به دست گرفته، متجاوز از سی فشنگ از پی آنان فرستاد که به اعتقاد خود زودتر آنها را به اسفلالسافلین رساند و حاضرین را هر کدام یک اشرفی انعام داد، برای شکرانه موفقیت بر قتل آنها.»