رنجها را با هم ورق میزنیم
همشهری آنلاین- مهتاب خسروشاهی: امسال، دهمین دوره خیریه اسفندگان کتاب قرار است در دو بخش برگزار شود؛ حکایت این خیریه و ماجراهای پیش و پس از آن را از ده سال پیش تاکنون از زبان «محمد حسینی» پایهگذار این اتفاق بخوانید.
گاهی یک جمله میشود آغازگر یک اتفاق؛ همان لحظه که بخواهید پاسخ پرسشی را در سکوت، با گامهایی کوچک آغاز کرده و به قدمهای بزرگتری برسید. برای «محمد حسینی» – نویسنده و دوستان او نیز همین بود. حسینی میگوید: «حدود ۱۰ سال پیش، جریانی در جامعه شکل گرفت و از نگاهی این تفکر مُد شد که ایرانیها داستان ایرانی نمیخوانند؛ یا میل به خواندن داستان ایرانی ندارند. توضیح طرفداران این تفکر هم این بود که چرا باید برای مطالعه کتابهای نویسندگان ایرانی وقت تلف کرد. اما ما باید داستان ایرانی بخوانیم به این دلیل که ما، ایرانی هستیم» او ادامه میدهد: «برای همین داستاننویسان ایرانی را دورهم جمع کردیم تا همر مردم و هم داستاننویستان فرصتی برای آشنایی بیشتر با هم داشته باشند و این گردهم آمدن را به فرصتی برای رفع نیاز هموطنانی که به شکلی نیاز به کمک دارند؛ گره زدیم».
از پنج نفر به چهل و پنج نفر رسیدیم
نزدیک بودن فضای فکری افراد به هم، قدمهای آنها را به هم نزدیک میکند. برای خیریه اسفندگان کتاب نیز «حسن شهسواری»، «مریم کهنسال نودهی»، «کاوه فولادی نسب» و «فرشته احمدی» – که به دلیل مهاجرت دو سال است گروه را همراهی نمیکند- محمد حسینی را همراهی کردند. اما همان سال نخست، بیست و دو نویسنده، به گروه پیوستند که امسال در دهمین سال برگزاری این اتفاق فرهنگی، جمع نویسندگان به چهل و پنج نفر رسیده است.
از نویسندگان به ناشران میرسیم
این خیریه، خیریهی برپاشده توسط نویسندگان ایرانی است. بنابراین این نویسندگان هستند که با آثار خود، ناشران را به این رویداد دعوت میکنند. محمد حسینی توضیح میدهد: «ما از نویسنده به ناشر میرسیم؛ این یک خلاف عادت است شاید. به این شکل که نویسندگان، آثارشان را به دبیرخانهی ما – که از آذر ماه هر سال شروع به فعالیت میکند- ارسال میکنند. پس از آن از ناشران برای حضور در این خیریه دعوت میشوند. کتابها با تخفیف چهل درصدی از سوی خیریه از ناشران خریداری شده و در روز برگزاری خیریه، با قیمت اصلی به فروش میرسند». اما گاهی قیمت اصلی کتاب، قیمت نهایی فروش نیست، به چه معنی؟ حسینی توضیح میدهد: «بسیار پیش آمده که مردم کتابها را به شکل همت عالی میخرند. یعنی چند کتاب برداشته و مثلا به جای چهارصد هزار تومان قیمت واقعی کتابها، مبالغی بیشتر به حساب خیریه واریز کردهاند».
هر سال میزبان نو میشود
برای آنکه همه سهیم باشند، هر سال یک کتابفروشی، میزبان مهمانان خیریه کتاب است؛ کتابفروشیای که ظرفیت پذیرایی از جمعیت در روز برپایی حضوری این جشن را داشته باشد. نخستین کتابفروشیای که برای این رویداد با ما همکاری کرد، نشر ثالث بود و خیریه برای دو دوره در این کتابفروشی برگزار شد. سه دوره در کتابفروشیهای مختلف نشر چشمه، دو دوره کتابفروشی چهل کلاغ و این دوره نیز خیریه در کافهکتاب ققنوس برگزار خواهد شد.
اسفندگان تماسی با پول ندارد
کتابها با تخفیف چهل درصدی از ناشران خریداری میشود. اما روز برگزاری خیریه، کتابها با همان قیمت اصلی به فروش میرسند. اما خیریهی اسفندگان کتاب، هیچ دخل و تصرفی درعواید حاصل از فروش کتابها ندارد. محمد حسینی توضیح میدهد: «عدد فروش مجموعهی کتابها بلافاصله در همان شب محاسبه شده و چکی در وجه خیریه انتخاب شده، صادر میشود. پیش از این به خانه خورشید و خانه عماد اهداء شده بود و امسال کلیه عواید متعلق به خیریه مهیار، همیار بیماران مبتلا به سرطان است. برای انتخاب خیریه، دو شاخص را درنظر میگیریم؛ نخست غیردولتی بودن و دوم پاکدستی و درستکاری متولیان آن» حسینی ادامه میدهد: «دراین بین ممکن است بعضی از کتابها نیز باقی بمانند. این کتابها برای مناطق محروم درنظر گرفته شده و یا به زندانها هدیه داده میشود. برای مثال سال گذشته، کتابهای مازاد که فروش نرفتند به دو زندان رجایی شهر کرج و لاکان رشت اهداء شدند».
کرونا هم مانع نشد
امسال، هفتمین دوره خیریه اسفندگان کتاب برگزار میشود؛ درحالی که این رویداد از ده سال پیش آغاز شده بود. دلیل آن وجود کروناست. دو دوره از خیریه به دلیل شیوع ویروس کرونا به شکل آنلاین برگزار شد. یک دوره هم این مساله تکرار شد و تجربه خوبی ازنظر حضور علاقهمندان خرید کتاب از شهرستانها بود. بنابراین تصمیم براین شد که از این به بعد خیریه اسفندگان کتاب در دو بخش آنلاین و حضوری برگزار شود. خیریه اسفندگان کتاب امسال هم در دو روز متوالی به شکل آنلاین در روزهای ششم و هفتم اسفند به صورت آنلاین و بدون محدودیت زمانی توسط صفحهی نشر چهل کلاغ به نشانی @۴۰kalaqbook و در روز نهم اسفند نیز به صورت حضوری از ساعت ۱۷ تا ۲۰ در کافه کتاب ققنوس برگزار خواهد شد. روز هشتم اسفند نیز کتابها توسط نویسندگان امضاء میشوند تا در اختیار مخاطبان قرار گیرند.