داروی «برند ژنریک» چگونه بر سلامت بیماران تأثیر می‌گذارد؟
به گزارش ایسنا و بنابر اعلام سازمان غذا و دارو، داروهای ژنریک از نظر ماده مؤثره (API) با داروی برند اصلی مشابه هستند، اما کیفیت یک دارو تنها به ماده مؤثره آن محدود نمی‌شود. عوامل متعددی مانند فرمولاسیون، نوع مواد جانبی، فناوری تولید، سیستم‌های دارورسانی و پایداری دارو در اثربخشی نهایی آن نقش دارند.
بنابراین، برند ژنریک، تولیدکنندگان را ملزم می‌کند که استانداردهای بالاتری را در فرآیند تولید رعایت کنند و با ایجاد فضای رقابتی، کیفیت محصولات را افزایش دهند. در مقابل، حذف برند ژنریک می‌تواند انگیزه بهبود کیفیت را کاهش داده و در بلندمدت سلامت بیماران را تحت تأثیر قرار دهد.
دسترسی؛ آیا محدود کردن بازار دارویی به INN به نفع بیماران است؟
یکی از اهداف اصلی سیاست‌گذاری دارویی، افزایش دسترسی بیماران به داروهای مؤثر و باکیفیت است. در صورت حذف برند ژنریک و عرضه داروها تنها با نام ژنریک، انتخاب‌های پزشکان و بیماران محدود شده و ممکن است برخی داروهای حیاتی به دلیل عدم صرفه اقتصادی، از چرخه تولید خارج شوند. برند ژنریک به شرکت‌ها اجازه می‌دهد سهم بیشتری در تولید داروهای متنوع داشته باشند و طیف وسیع‌تری از محصولات را در اختیار بیماران قرار دهند. این امر، نه‌تنها موجب افزایش دسترسی، بلکه باعث ایجاد ثبات در تأمین داروها می‌شود.
رقابت؛ نیروی محرک توسعه صنعت داروسازیو
جود برند ژنریک، محرکی برای رقابت سالم در بازار دارویی است. تولیدکنندگان برای بهبود کیفیت، ارائه فناوری‌های جدید در فرمولاسیون و کاهش هزینه‌ها، ناچار به رقابت می‌شوند که این امر، در نهایت به نفع بیماران تمام می‌شود. در مقابل، در بازاری که تنها یک نوع داروی ژنریک (با نام INN) موجود باشد، فضای انحصاری ایجاد شده و احتمال خروج شرکت‌های کوچک و متوسط از بازار افزایش می‌یابد. در بسیاری از کشورها، حمایت از برند ژنریک باعث شده که نه‌تنها کیفیت داروها ارتقا یابد، بلکه قیمت‌ها نیز به دلیل رقابت، متعادل بماند.
اثربخشی؛ آیا تمام داروهای ژنریک عملکرد مشابهی دارند؟
یکی از استدلال‌های مطرح‌شده در دفاع از حذف برند ژنریک، یکسان بودن اثربخشی تمام داروهای ژنریک است. اما واقعیت این است که فرمولاسیون، فرآیند تولید و نوع مواد جانبی می‌تواند بر میزان جذب، زمان اثرگذاری و حتی عوارض جانبی دارو تأثیر بگذارد. برندهای ژنریک، با انجام مطالعات بالینی و ارائه مستندات علمی، اثربخشی خود را به اثبات می‌رسانند. این موضوع، علاوه بر افزایش اعتماد پزشکان و بیماران، کیفیت درمان را نیز بهبود می‌بخشد.
قیمت؛ آیا حذف برند ژنریک هزینه‌های درمان را کاهش می‌دهد؟
کاهش هزینه‌های دارویی، یکی از اهداف مهم سیاست‌گذاری سلامت است. برخی تصور می‌کنند که حذف برند ژنریک و عرضه داروها تنها با نام ژنریک، موجب کاهش قیمت‌ها خواهد شد. اما تجربه جهانی نشان داده است که رقابت بین برندهای ژنریک، عامل مهمی در کاهش قیمت داروهاست. در بازارهایی که فقط یک نسخه از داروی ژنریک موجود باشد، احتمال افزایش قیمت بیشتر است، زیرا تولیدکننده می‌تواند قیمت را بدون نگرانی از رقابت، در سطح بالاتری نگه دارد. اما اگر برندهای ژنریک مختلف در بازار حضور داشته باشند، رقابت میان تولیدکنندگان باعث کاهش طبیعی قیمت‌ها و افزایش دسترسی بیماران به داروهای ارزان‌تر و باکیفیت‌تر می‌شود.
جمع‌بندی؛ برند ژنریک، راهکاری برای تضمین سلامت و توسعه صنعت دارویی
با نگاهی دقیق به شاخص‌های کیفیت، دسترسی، رقابت، عدالت، اثربخشی و قیمت، مشخص می‌شود که حذف برند ژنریک نه‌تنها راهکار مناسبی برای کاهش هزینه‌های درمانی نیست، بلکه می‌تواند به کاهش کیفیت، محدود شدن دسترسی بیماران، کاهش رقابت و حتی افزایش قیمت داروها منجر شود.
بنابر اعلام سازمان غذا و دارو، سیاست‌های دارویی موفق، نه‌تنها باید به کاهش هزینه‌های درمانی توجه کنند، بلکه باید کیفیت، عدالت و رقابت در بازار را نیز در نظر بگیرند. در بسیاری از کشورها، برند ژنریک به عنوان یک ابزار مؤثر در افزایش کیفیت و کاهش هزینه‌های درمانی مورد استفاده قرار گرفته است. اگر هدف نهایی، بهبود سلامت جامعه و توسعه پایدار صنعت داروسازی باشد، حمایت از برند ژنریک، رویکردی منطقی، علمی و منطبق بر تجربیات موفق جهانی خواهد بود.
برند ژنریک؛ عامل ارتقای کیفیت، دسترسی و رقابت در صنعت دارو
در همین راستا، محمد هاشمی ـ مشاور رئیس و مدیر روابط عمومی سازمان غذا و دارو نیز گفته است: در سال‌های اخیر، سیاست‌های دارویی کشور همواره در مسیر بهینه‌سازی کیفیت، افزایش دسترسی بیماران به داروهای مؤثر و کاهش هزینه‌های درمانی، مورد بحث و بررسی بوده است. یکی از موضوعات چالش‌برانگیز، جایگاه برند ژنریک در نظام دارویی کشور است. برخی معتقدند که عرضه داروها تنها با نام ژنریک (INN) و حذف برند ژنریک می‌تواند به کاهش هزینه‌های درمانی کمک کند. اما بررسی تجربیات جهانی و تحلیل شاخص‌های کیفیت، دسترسی، رقابت، عدالت، اثربخشی و قیمت نشان می‌دهد که این دیدگاه، نه‌تنها با واقعیت‌های علمی و اقتصادی همخوانی ندارد، بلکه می‌تواند پیامدهای نامطلوبی برای بیماران و صنعت داروسازی کشور به همراه داشته باشد.
انتهای پیام
منبع: خبرگزاری ایسنا
