این قارچ جادو نمی‌کند

همشهری آنلاین – مریم سرخوش: «اگر به دنبال درمان افسردگی و استرس با گیاه جادویی هستید، عدد یک را کامنت کنید.»

شاید این جمله را بارها در فضای مجازی دیده باشید، متنی برای تبلیغ و فروش قارچ جادویی که البته به شما نمی‌گویند که حاوی روانگردان است و مصرفش عوارض زیانباری برایتان خواهد داشت.

مطالعات نشان می‌دهد که آمار مصرف مجیک ماشروم‌ها (قارچ‌ های جادویی) در بسیاری از کشورها در گروه‌های سنی جوان طی چند سال اخیر چند برابر شده که نشان‌دهنده رشد استقبال از مخدرهای گیاهی است.

بر اساس این مطالعه درصد جوانانی که از مخدرهای گیاهی از جمله قارچ جادویی استفاده کرده‌اند از ۳ درصد در سال ۲۰۱۱، به ۵ درصد در سال ۲۰۱۶ و ۸ درصد در سال ۲۰۲۱ رسیده که رکورد بالایی است.

یکی از دلایل مطرح شده در این باره این است که خیلی‌ها تصور می‌کنند این قارچ مخدر به دلیل منشا گیاهی بی‌خطر است و صرفا یک تجربه لذت‌بخش رقم می‌زند. همچنین تبلیغاتی از جمله خطرساز نبودن مصرف کم این قارچ یا استناد به استفاده از این گیاه در درمان PTSD و بیماری‌های روانی در برخی کشورهای اروپایی، استرالیا و کانادا هم به افزایش فروش آن دامن زده است.

اما متخصصان هشدار می‌دهند که خرید و مصرف این قارچ بدون تجویز و توصیه پزشکان می‌تواند همانند یک قارچ سمی عمل کند و حتی جانتان را به خطر بیندازد.

نکته‌ای که رامین رادفر، دبیر علمی هفدهمین کنگره دانش اعتیاد و فلوشیپ مطالعات اعتیاد از آمریکا هم آن را تایید می‌کند و به همشهری می‌گوید:‌ این گیاه با وجود کاربرد درمانی‌اش، اگر به شکل خودسرانه مصرف شود، خطرات جدی خواهد داشت.

او با تاکید بر ضرورت اطلاع‌رسانی عوارض مصرف قارچ جادویی، درباره اهمیت این گیاه وآسیب‌های آن چند نکته را مطرح کرده که در ادامه می‌خوانید.

چالشی به نام مصرف تفننی قارچ جادویی

رادفر درباره ویژگی‌های قارچ جادویی بیان می‌کند: طی دهه‌های گذشته، قارچ جادویی یا سیلوسایبین به دلیل ویژگی‌های روانگردان و تأثیر آن بر ادراک و آگاهی انسان، بسیار بحث‌برانگیز بود. اما تحقیقات علمی نشان داد که می‌توان از این ماده به‌عنوان ابزاری بالقوه در درمان برخی اختلالات روانپزشکی استفاده کرد، اختلالاتی از جمله افسردگی مقاوم به درمان و اضطراب ناشی از بیماری‌های صعب‌العلاج.

البته به تاکید او این قارچ جادویی در دهه‌های گذشته هم مورد استفاده بوده و در توضیح بیشتر عنوان می‌کند: قدمت استفاده سنتی از این قارچ به جوامع بومی آمریکای مرکزی و جنوبی برمی‌گردد. در دهه ۱۹۵۰، تحقیقات مدرن روی این قارچ‌ها آغاز شد و موجی از علاقه در زمینه روان‌درمانی به راه افتاد. اما در دهه‌های بعد، قوانین سخت‌گیرانه و نگرانی‌های مربوط به سوءمصرف، پژوهش‌ها را محدود کرد.

این فلوشیپ مطالعات اعتیاد البته به یک چالش جدی در توجه جدید به قارچ‌های جادویی اشاره می‌کند و می‌گوید: با وجود پژوهش‌های امیدوارکننده‌ درباره کاربرد سیلوسایبین در افسردگی، اضطراب و حتی اختلال مصرف الکل، اما با افزایش استفاده تفننی هم مواجه هستیم که می‌تواند منجر به وابستگی رفتاری شود. در این باره باید دستورالعمل‌های دقیق، آموزش عمومی و مقررات کارآمد در نظر گرفته شود تا قارچ جادویی در همان مسیر درمان‌های علمی مورد استفاده قرار بگیرد و آسیب‌های اجتماعی کاهش پیدا کند.

ضرورت افزایش آگاهی مردم و پزشکان

او معتقد است که باید درباره قارچ جادویی و سایر ترکیبات روان‌گردان اطلاع‌رسانی گسترده‌تر شکل بگیرد. چون در حال حاضر بسیاری از افراد ممکن است به دلایلی نظیر کنجکاوی یا تبلیغات اینترنتی، خودسرانه به مصرف این ماده روی بیاورند که می‌تواند خطرات جدی به همراه داشته باشد. اگر پزشکان و متخصصان حوزه سلامت هم اطلاعات بیشتری در مورد مکانیسم اثر، عوارض احتمالی همچنین کاربردهای درمانی سیلوسایبین داشته باشند، توانایی بهتری در هدایت بیماران و ارائه مشاوره مؤثر خواهند داشت.

رادفر درباره افزایش شیوع استفاده تفننی از این گیاه هم بیان می‌کند: برخی افراد تصور می‌کنند که چون سیلوسایبین منشاء گیاهی دارد، کاملاً بی‌خطر است و حتی اگر در فضای غیرکلینیکی استفاده شود، صرفاً یک تجربه لذت‌بخش خواهد بود. اما مصرف این قارچ‌ها بدون نظارت و ارزیابی تخصصی، می‌تواند منجر به روز عوارض ناخوشایند در زمینه سلامت روان یا حتی تشدید بیماری‌های زمینه‌ای شود. اطلاع‌رسانی صحیح باعث می‌شود جامعه دید روشن‌تری نسبت به ریسک‌ها و منافع بالقوه این گیاه داشته باشد. به همین دلیل ضرورت دارد که متخصصان سلامت، از روانپزشکان گرفته تا پزشکان عمومی و درمانگران اعتیاد، با تازه‌ترین مطالعات و دستورالعمل‌های بین‌المللی این حوزه آشنا باشند.

دبیر علمی هفدهمین کنگره دانش اعتیاد تاکید کرد: آنها با افزایش دانش خود می‌توانند هم بیمارانی را که دچار سوءمصرف شده‌اند مدیریت کنند و هم برای افرادی که شاید در آینده در چارچوب مطالعات بالینی یا درمان‌های نوین از سیلوسایبین استفاده کنند، برنامه‌های درمانی مطمئن‌تری ارائه دهند. درواقع، با گسترش پژوهش‌ها و یافته‌های تصویربرداری عصبی و مدل‌های محاسباتی، پزشکان و پژوهشگران می‌توانند به درک عمیق‌تر از اثر این ماده دست یابند و مداخلات بالینی مؤثرتر و ایمن‌تری طراحی کنند.

عوارض مصرف قارچ جادویی

حدود ۳ تا ۶ ساعت پس از مصرف قارچ جادویی، اولین عوارض مصرف این ماده مخدر شامل بی‌قراری، لرز، اضطراب، سرخوشی و توهم بروز می‌کند. به طور کلی مصرف‌کننده قارچ جادویی عوارضی مانند خشک شدن دهان، اسپاسم عضلانی، حالت تهوع، تعریق بیش از حد، بی‌حسی و بی‌توجهی و توهمان غیرقابل پیش‌بینی شده را درک کنند. قارچ‌های سیلوسایبین دارای اثرات روان‌گردانی از جمله احساس بی‌وزنی، حساسیت بینایی و شنوایی، انحراف فضا، عدم آگاهی از زمان و توهمات رنگی هستند.

عرضه غیرقانونی

فروش مجیک ماشروم در ایران غیرقانونی است اما در فضای مجازی و برخی بسترهای آنلاین به راحتی عرضه می‌شود. هر 10 گرمش هم چیزی حدود 200 تا 500 هزار تومان قیمت دارد.