امروز زمان جراحی سیستم سلامت کشور است

علیرضا سلیمی، در گفت‌وگو با خبرنگار مهر گفت: در حال حاضر شرایط حوزه سلامت به واسطه چندین دهه سیاست‌گذاری‌های نادرست و البته وجود مشکلاتی مثل فقر و تحریم‌ها و بسیاری از عوامل دیگر، در شرایط بسیار بحرانی به سر می‌برد که در این شرایط باید با سرعت زیاد دست به اقدامات جدی و تحولی زد، در غیر این صورت آن زمان طلایی را از دست می‌دهیم و واقعاً پیش‌بینی‌ها این است که این حوزه از بین خواهد رفت و این یک زنگ خطر جدی برای مفهوم سلامت کل کشور خواهد بود.

وی افزود: خوشبختانه به نظر می‌رسد که پایه‌های انجام این جراحی حالا مهیا است، امروز سکان وزارتخانه در دست فردی است که هم مقبولیت بسیار بالایی دارد و هم درایت و تجربه و علم لازم را دارد؛ اگر قرار باشد جراحی انجام شود این پتانسیل در وزارتخانه وجود دارد.

سلیمی ادامه داد: شاغلان حوزه سلامت مثل پزشکان، دندانپزشکان، داروسازان و سایر همکاران همگی اعلام آمادگی کرده‌اند که حاضرند اگر این تحول با شرایط درست انجام شود و بتواند آن حس و شور را ایجاد کند با جان و دل همراه شوند و ضلع سوم هم سایر ارگان‌ها، نهادها و دولت هستند که باید از انجام این حرکت حمایت کنند.

وی افزود: وقتی از جراحی جدی و حرکت بنیادین می‌گوئیم، یعنی باید بسیاری از قسمت‌ها بازسازی و بازنگری شود، در کشور ما بیمه‌ها که بیشترین چالش را در حال حاضر ایجاد می‌کنند در واقع بیشتر در نقش بنگاه‌های اقتصادی میانه قرار گرفته‌اند، بنگاه‌های اقتصادی که پولی از بدنه دولت یا از سازمان برنامه و بودجه به قسمت‌های مختلف تزریق می‌کنند، در صورتی که بیمه‌ها باید تبدیل به یک صنعت پویا شوند و مثل هر صنعت و کسب و کاری خودشان اصول اقتصادی را رعایت کنند و در تنظیم بازار، عرضه و تقاضا، قیمت گذاری و کنترل محصول که همان خدمات درمانی حوزه سلامت است و موضوع نظارت نقشی جدی داشته باشند.

رئیس انجمن بیهوشی و مراقبت‌های ویژه ایران تاکید کرد: ساختار وزارت بهداشت در گامی مهم باید سبک و ستادی بشود، بسیاری از کارهای مهم را وزارت بهداشت می‌تواند برون‌سپاری کند، این وزارتخانه بازوهای بسیار خوبی دارد که در طی این چند دهه به آنها توجه کافی نشده و در رأس آنها دانشگاه‌های علوم پزشکی هستند که استقلال و قدرت لازم را ندارند. طبیعی است که دانشگاه‌ها باید مسیر تکاملی را طی کنند ولی ابتدا باید اعتمادسازی انجام شود، به دانشگاه‌ها و هیات‌امنای دانشگاه‌ها بها داده شود تا بخشی از کارهای مهم حوزه سلامت را بتوانیم به آنها بسپاریم.

وی ادامه داد: در کنار دانشگاه‌ها، انجمن‌های علمی هستند، بیش از ۱۷۰ انجمن علمی فعال داریم که می‌توانند بازوی کارشناسی و حتی اجرایی بسیار مناسبی برای وزارتخانه باشند. بعد از دانشگاه‌ها و انجمن‌ها خوب است که از سازمان نظام‌پزشکی هم اسمی ببریم که پتانسیل‌های بالایی دارد به شرطی که اصلاحاتی در ساختار و استقلال آن انجام شود. اینگونه می‌شود کارهای زیادی را در وزارتخانه به این بازوها سپرد برای مثال برگزاری امتحانات بُرد، ارزشیابی مراکز درمانی، نظارت و بسیاری از کارهای دیگر. حتی سازمان غذا و دارو هم می‌تواند سازمان مستقل و بسیار قوی‌ای باشد که کارهایی را با قدرت بالا انجام بدهد.

سلیمی گفت: کار دیگری که باید در حوزه سلامت انجام شود اعتماد به جوانان و میانسالان و زنان است، امروزه می‌بینیم که میانگین سنی حلقه‌های مدیریتی حوزه سلامت بسیار بالا است و باید فرصتی به همکاران جوان‌تر، میانسال و زنان هم داده شود تا سیر توانمند شدن‌شان را طی کنند. اگر دوست داریم وزیر و معاون وزیر خانم طی سال‌های آینده داشته باشیم باید به آنها این فرصت را بدهیم که در معاونت‌های دانشگاه‌ها، رؤسای دانشگاه‌ها و مدیران بخش‌های مختلف حضور یابند و کسب تجربه کنند تا یک ذخیره مدیریتی از افراد جوان داشته باشیم، از افرادی که بتوانند ایده‌های جدیدی به میدان آورند.

وی افزود: در دنیای امروزی در هر حوزه‌ای اقتصاد و چرخش درست اقتصادی تضمین بقا و پیشرفت آن حوزه است، چرخه حوزه سلامت هم به لحاظ اقتصادی باید اصلاح شود، تعرفه‌ها و تعرفه‌گذاری در حوزه سلامت باید حقیقی شوند، عرضه و تقاضا باید حقیقی شود. مادامی که این اتفاق رخ ندهد خطر مهاجرت کادر سلامت همچنان باقی است و خطر رشد ناهنجار به انجام کارهای زیبایی همچنان باقی خواهد ماند ولی اگر در همین راستا عدالت بین‌رشته‌ای برقرار شود یعنی اختلاف درآمد بین رشته‌ها زیاد نباشد آن موقع دیگر رشته‌هایی مثل تخصص بیهوشی و مراقبت‌های ویژه، اطفال، طب اورژانس و بسیاری از تخصص‌های دیگر که امروز به طور جدی در معرض نابودی هستند چنین شرایطی پیدا نخواهند کرد. اگر درآمدها منطقی باشد و عدالت بین‌رشته‌ای برقرار شود قطعاً همکاران جوان در انتخاب رشته‌های تخصصی به علاقه و توانایی‌های‌شان بیشتر توجه می‌کنند.

سلیمی گفت: مسئله دیگر دستیاری است، این روزها بسیار بحث شده که پُر نشدن ظرفیت دستیاری از زنگ خطرهای جدی است. همان صندلی‌هایی که تا چندی پیش برای پر شدن آنها رقابت سخت و جدی برقرار بود امروز خالی می‌ماند که دقیقاً مصداقی از سیاست‌گذاری نادرست در چند دهه پیش است که شرایط به این‌جا می‌رسد. این‌جا هم بحث عرضه و تقاضا مطرح است، اگر الان تقاضا کم شده باید جذابیت‌های آن صندلی بالا برود که یکی از آنها بحث حقیقی کردن تعرفه‌ها است، برقراری عدالت بین‌رشته‌ای و بهتر کردن کل شرایط حوزه سلامت موجب می‌شود این وضع بهتر شود.

رئیس انجمن بیهوشی و مراقبت‌های ویژه ایران اظهار داشت: حوزه سلامت وسعت زیادی دارد و از پایه‌های مهم آن همکاران پیراپزشک و در رأس آن پرستاران هستند، سایر رشته‌ها هم هرکدام نقش کلیدی و مهمی را بازی می‌کنند که باید به همگی آنها توجه شود. تاکید و تکرار می‌کنم تا زمانی که عدالت بین‌رشته‌ای برقرار نشود این حوزه رشد هنجاری نمی‌تواند داشته باشد، نه تنها بین تخصص‌های مختلف پزشکی بلکه درآمد پرستاران و پزشکان، بین داروسازان و آزمایشگاهیان و ماماها و…، همه باید با رشد متعادل و هنجاری پیش بروند تا این مجموعه بتواند کارآمدی داشته باشد.

وی در پایان افزود: آینده، آینده‌ای است که در آن تکنولوژی، هوش مصنوعی و مباحث الکترونیک بسیار پررنگ است، باید از حالا به صورت جدی به فکر سلامت الکترونیک و چرخش کار راحت‌تر باشیم و این ریل گذاری و فراهم آوردن زیرساخت‌ها انجام شود، قدم‌هایی برداشته شده منتها سرعت حرکت جهان رو به جلو آن‌قدر زیاد است که نباید فکر کنیم همین چند قدم مشکل را حل می‌کند، هر روز باید در این زمینه تلاش کنیم.