اعلام آمادگی ایران برای آغاز مذاکرات هستهای | پیشرفت مسیر دیپلماسی بستگی به حسن نیت طرفهای غربی دارد
بهگزارش همشهری آنلاین علی متینفر طی سخنانی در مراسم بزرگداشت پیروزی انقلاب اسلامی در سفارت جمهوری اسلامی ایران در لندن اظهار کرد: «با وجود خروج یکجانبه آمریکا از برجام و نقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل، و همچنین کوتاهی کشورهای اروپایی در جبران این اقدام، جمهوری اسلامی ایران همچنان به تعهدات خود پایبند بوده و تنها در چارچوب توافق، اقدامات جبرانی انجام داده است.»
وی با اشاره به گفتوگوهای اخیر ایران و سه کشور اروپایی (انگلیس، فرانسه و آلمان) در ژنو، از احتمال باز شدن مسیر جدیدی در روند دیپلماتیک سخن گفت و تاکید کرد : «پس از مذاکرات جدی و سازنده اخیر میان دیپلماتهای ارشد ایران و نمایندگان تروئیکای اروپا در ژنو درباره برنامه هستهای ایران و سایر موضوعات مورد علاقه طرفین، امید است که دورنمای شفافتری برای تعاملات دیپلماتیک آینده شکل گیرد. اما تحقق این امر، کاملاً به حسن نیت و اقدامات اعتمادساز طرفهای غربی، بهویژه ایالات متحده بستگی دارد.»
وی تصریح کرد که ایران همواره آمادگی خود را برای گفتوگو و مذاکره مبتنی بر احترام و منافع متقابل نشان داده، اما در عین حال ثابت کرده است که در برابر فشارها و تهدیدات، از تمامیت ارضی و استقلال سیاسی خود دفاع خواهد کرد.
ایران پس از امضاء برجام که در سال ۱۳۹۴ با هدف رفع تحریمها صورت گرفت، به عنوان کشوری مسئولیتپذیر تمامی تعهدات خود را اجرا کرد و این موضوع در ۱۶ گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی تأیید شد. اما تصمیم یکجانبه دولت دونالد ترامپ برای خروج از برجام در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷ و بازگرداندن تحریمهای لغوشده، مسیر اجرای توافق را مختل کرد.
ایران در واکنش به این اقدام، سازوکار حل اختلاف را در چارچوب کمیسیون مشترک برجام فعال کرد و کشورهای اروپایی وعده دادند که ۱۱ تعهد برای جبران خسارات خروج آمریکا اجرا کنند. اما در عمل، این وعدهها تحقق نیافت و تهران بهصورت گامبهگام، اجرای برخی تعهدات داوطلبانه خود را متوقف کرد.
در دوره جو بایدن، اگرچه دولت آمریکا سیاست خروج یکجانبه ترامپ را محکوم کرد، اما عملاً همان مسیر فشار حداکثری را ادامه داد. مذاکرات برای احیای برجام نیز طی هشت دور در وین برگزار شد، اما به دلیل تعلل آمریکا در تصمیمگیری، زیادهخواهیهای مکرر و عدم ارائه تضمین برای لغو مؤثر تحریمها، مذاکرات به نتیجه نرسید.
از آنجا که جمهوری اسلامی ایران همواره بر استفاده از دیپلماسی برای تبیین مواضع، بیان دغدغهها و پیگیری حقوق خود تأکید داشته است، گفتوگوهایی برای ازسرگیری مذاکرات هستهای با سه کشور اروپایی (انگلیس، فرانسه و آلمان) و اتحادیه اروپا آغاز شده است. تاکنون سه دور مذاکره برگزار شده و طرفها در تلاشاند تا مسیر کاهش تنشها و ادامه روند دیپلماتیک را هموار کنند.
ایران بارها تأکید کرده که برای دستیابی به یک توافق پایدار و قابل اعتماد که به لغو مؤثر و تضمینشده تحریمها منجر شود و از سوءاستفادههای احتمالی در آینده جلوگیری کند، آماده است.
فصل جدید روابط ایران و انگلیس
کاردار ایران در بخش دیگری از سخنان خود، با اشاره به انتخابات اخیر در انگلیس و ایران، از آغاز فصل جدیدی در روابط میان دو کشور خبر داد و گفت: «با استقرار دولتهای جدید در ایران و انگلیس، دو کشور در آستانه ورود به مرحله تازهای از روابط دوجانبه قرار دارند.»
وی با اشاره به ورود قریبالوقوع سید علی موسوی، سفیر جدید ایران در انگلیس، تأکید کرد که «این روابط، با وجود پیچیدگیهای تاریخی، ظرفیت بهبود را دارد، مشروط بر اینکه بر پایه احترام متقابل و منافع مشترک شکل گیرد.»
وی همچنین با اشاره به محدودیتهای غیرضروری در روابط اقتصادی دو کشور اظهار داشت: «جمهوری اسلامی ایران آماده است تا روابط اقتصادی خود را با انگلیس ارتقا دهد و حجم تجارت دوجانبه را که اکنون حدود ۴۰۰ میلیون پوند است، افزایش دهد.»
بازنگری در تحریم غیرضروری ایرانایر
متینفر در بخش دیگری از سخنانش، خواستار بازنگری دولت انگلیس در تصمیم اخیر این کشور برای تعلیق پروازهای مستقیم میان تهران-لندن شد و اظهار کرد: «با حضور نمایندگان وزارت خارجه انگلیس در این مراسم، فرصت را مغتنم میشمارم تا بار دیگر درخواست جامعه ایرانیان ساکن بریتانیا را برای ازسرگیری پروازهای مستقیم تهران-لندن مطرح کنم.»
دولت انگلیس شهریور ماه گذشته به بهانه ادعای بیاساس دخالت ایران در مناقشه اوکراین، قرارداد خدمات هوایی دوجانبه با ایران را به طور یکجانبه متوقف کرد.
لوئیز هیگ وزیر حملونقل انگلیس در بیانیهای ادعا کرد: «ما از هر اهرمی که در اختیار داریم استفاده خواهیم کرد تا بر ایران فشار بیاوریم که به حمایتش از تهاجم غیرقانونی ولادیمیر پوتین (رئیس جمهوری روسیه) پایان دهد، به همین دلیل است که پایان تمام قردادهای خدمات هوایی مستقیم بین انگلیس و ایران را آغاز کردهایم.»
بر اساس پیگیریهای خبرنگار ایرنا، انگلیس در پی صدور این بیانیه، فرآیند لغو توافقنامه خدمات هوایی با ایران را که از سال ۱۳۴۳ پا برجا بوده آغاز کرد. در این توافقنامه طبق قوانین سازمان بینالمللی هوانوردی (ایکائو) یک سال مهلت برای لغو یکجانبه خدمات هوایی در نظر گرفته شده و بعد از آن تحریمها وارد مرحله اجرایی میشود. با این حال دولت انگلیس سه ماه بعد با تکرار ادعاها درباره نقش ایران در جنگ اوکراین، شرکت هواپیمایی ایرانایر را تحریم و اعلام کرد که تمامی پروازهای مستقیم میان دو کشور متوقف شده است.
کاردار سفارت ایران در لندن ابراز امیدواری کرد که دولت انگلیس در تصمیم خود تجدیدنظر کند و «به این اقدام غیرضروری پایان دهد»
دستاوردهای ایران
متینفر در ادامه، پیروزی انقلاب اسلامی را نماد اراده مردم ایران برای دستیابی به استقلال، آزادی و پیشرفت توصیف کرد و گفت: «ایران در چهار دهه گذشته، با وجود فشارهای خارجی، تحریمهای یکجانبه و جنگ تحمیلی، پیشرفتهای قابلتوجهی در زمینههای علمی، فناوری، پزشکی، دفاعی و حقوق زنان داشته است.»
وی با اشاره به این دستاوردهای کشورمان افزود که ایران اکنون یکی از کشورهای پیشرو در علوم نانو و زیستفناوری است و بیش از ۱۰ هزار شرکت دانشبنیان فعالیت دارند که جایگاه علمی کشور را در رتبههای جهانی ارتقا دادهاند.
او همچنین گفت که ایران در بین کشورهای مسلمان، دومین کشور از نظر تولیدات علمی و فناوری است و یکی از معدود کشورهایی محسوب میشود که فناوری غنیسازی اورانیوم را در چارچوب برنامه هستهای صلحآمیز خود توسعه داده است.
وی با اشاره به پیشرفت زنان در ایران نیز خاطرنشان کرد که بیش از ۵۰ درصد دانشجویان دانشگاههای ایران را زنان تشکیل میدهند و نقش آنان در حوزههای مدیریتی به میزان قابل توجهی افزایش یافته است.
در حوزه فناوری هوافضا، متینفر تصریح کرد که ایران با وجود تحریمهای گسترده، توانسته در حوزه دفاعی، موشکی و هوافضا به خودکفایی برسد و در سالهای اخیر دستکم ۱۰ ماهواره به فضا پرتاب کند.
به گزارش ایرنا، مراسم بزرگداشت چهلوششمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی شامگاه پنجشنبه با حضور گسترده شخصیتهای سیاسی، سفرا، دیپلماتها، مسئولان شرکتهای تجاری و بازرگانی، خبرنگاران، شخصیتهای فرهنگی و دانشگاهی، صاحبنظران و انگلیسیهای علاقهمند به ایران و همچنین ایرانیان مقیم، در لندن برگزار شد.