حکایت پادشاه لخت و اسرائیل ؛ آیا آمریکا نتانیاهو را سرنگون میکند؟
گروه دیپلماتیک – همشهری آنلاین: دولت بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی، شکاف‌های داخلی و انزوای جهانی اسرائیل را عمیق‌تر کرده و صبر نزدیک‌ترین متحدانش را به هم به لبشان رسانده است. حال با افزایش وابستگی تل‌آویو به آمریکا، این سوال مطرح می‌شود که آیا آمریکایی‌ها برای حفظ منافع خود در خاورمیانه، نتانیاهو را خواهند کرد؟
تارنمای خبری- تحلیلی کرادل نوشته: نظرسنجی‌ها از نگرانی فزاینده کارشناسان و ناظران آمریکایی و اسرائیلی خبر می‌دهد چرا که دولت نتانیاهو هر روز پیش از گذشته، دولت اشغالگر را به سمت بحران‌های داخلی و خارجی سوق می‌دهد.
سیاست‌های نتانیاهو شکاف‌های داخلی را در سرزمین‌های اشغالی عمیق‌تر کرده و همزمان انسجام اجتماعی و سیاسی را تحلیل میبرد. مدیریت او در چالش‌های منطقه‌ای نیز باعث شده تا انزوای بین‌المللی اسرائیل تشدید شده و تل‌آویو را در معرض آسیب‌پذیری‌های استراتژیک بلندمدت قرار دهد.
نتانیاهو و هرج و مرج منطقه‌ای
کارشناس مطالعات استراتژیک در کرادل می‌نویسد: داستان کلاسیک «لباس جدید امپراتور» نوشته هانس کریستین اندرسن، داستان حاکمی را روایت میکند که چنان درگیر غرور خود است که فریب می‌خورد و باور میکند لباسی باشکوه بر تن دارد – لباسی که به گفته خیاطان فریبکارش، فقط خردمندان می‌توانند آن را ببینند. او عریان در خیابان‌ها رژه می‌رود اما هیچ کس جرات نمی‌کند حقیقت را بگوید تا اینکه کودکی فریاد می‌زند: «امپراتور لخت است!» امپراتور، با وجود برملا شدن، تصمیم می‌گیرد به رژه خود ادامه دهد و وانمود میکند که هیچ مشکلی وجود ندارد.
امروز، مفسران اسرائیلی از این داستان برای نشان دادن توهم بودن نقاط قوت ادعایی نتانیاهو استفاده می‌کنند، در شرایطی که شکست‌های او برای همه کسانی که جرات نگاه کردن دارند آشکار است.
درسی که نتانیاهو نیاموخته
- کارل فون کلاوزویتز، در اثر برجسته خود با عنوان «درباره جنگ» می‌نویسد: «بدون فکر کردن به اینکه آخرین گام چه خواهد بود، اولین قدم را برندارید!» و این درسی است که نتانیاهو نیاموخته است، اشتباهی که آمریکایی‌ها نیز بارها مرتکب شده اند.
- پس از حملات 11 سپتامبر، دولت بوش بدون استراتژی‌های خروج مشخص، جنگ‌هایی را در افغانستان و عراق آغاز کرد که به خروج‌های تحقیرآمیز نیروهای این کشور ختم شد.
- پاسخ نتانیاهو به عملیات طوفان الاقصی، مسیر مشابهی از آشفتگی را در سراسر غرب آسیا به راه انداخت. اما آزمون واقعی او در آنچه در ادامه می‌آید نهفته است: استراتژی خروج او از هرج و مرجی که به راه انداخته چیست؟
عمیق‌تر کردن گسل‌ها در اراضی اشغالی
- در سرزمین‌های اشغالی نیز تکیه او بر متحدان افراطی برای حفظ ائتلافش، شکاف‌های اجتماعی را تشدید کرده و اعتماد به نهادهای حکومتی، از جمله در ارتش و سازمان‌های اطلاعاتی را از بین برده است.
- تلاش نتانیاهو برای تغییر شکل نظام قضایی، بخش‌های گسترده‌ای از جامعه اسرائیل، از جمله چهره‌های کلیدی از نهادهای امنیتی را سرخورده کرده است.
- علاوه بر این، امتناع او از پذیرش مسئولیت شکست‌هایی که منجر به 7 اکتبر سال 2023 شد – از جمله ممانعت از تحقیقات در مورد رویدادهای آن روز – همراه با بی‌میلی او به ارائه یک برنامه پس از جنگ برای غزه، خشم عمومی را دامن زده و این تصور را تقویت کرده است که نتانیاهو بقای سیاسی خود را بر امنیت اسرائیل ترجیح می‌دهد.
- به طور خلاصه، جاه‌طلبی‌های نتانیاهو طبق احساسات فزاینده عمومی و نهادهای اسرائیلی، حفظ شاه بر پادشاهی است.
واشنگتن و دردسری به نام نتانیاهو
- تحت رهبری نتانیاهو، رژیم صهیونیستی به‌طور فزاینده‌ای منزوی شده است. صدور حکم بازداشت دادگاه کیفری بین‌المللی در سال 2024 برای نتانیاهو و یوآو گالانت وزیر جنگ سابق، محدودیت‌های بیشتری را بر تحرک بین‌المللی او اعمال کرد و بحران دیپلماتیک تل‌آویو را عمیق‌تر کرد.
- توسعه تهاجمی شهرک‌های غیرقانونی یهودی توسط دولت او و امتناع از مشارکت در مذاکرات معنادار بر سر تشکیل کشور فلسطینی، بازیگران کلیدی جهان عرب را خشمگین کرده، پروژه عادی‌سازی روابط را از مسیر خود خارج کرده و روند توافق‌نامه‌های ابراهیم را معکوس کرده است.
- نتانیاهو نتوانسته است هرج و مرج منطقه‌ای را که در اکتبر 2023 آغاز کرد، مهار کند. آینده غزه و لبنان نامشخص است، مسیر رویارویی اسرائیل با ایران مبهم است و حتی نقش تل‌آویو در سوریه نیز مبهم باقی مانده است.
- در همین حال، سرپیچی نتانیاهو از درخواست‌های آمریکا برای خویشتن‌داری و دسیسه‌های او برای اجتناب از تعهدات آتش‌بس، روابط با واشنگتن را تیره کرده است، تا جایی که او امروز در واشنگتن به طور فزاینده‌ای به عنوان یک مانع و نه یک متحد در نظر گرفته می‌شود.
- پس از عملیات طوفان الاقصی، اسرائیلی‌ها میزان وابستگی خود به واشنگتن را درک کردند و آمریکا را مجبور کردند تا به نمایندگی از تل‌آویو بیش از پیش درگیر درگیری‌های منطقه‌ای شود.
- این امر باعث ایجاد ناامیدی فزاینده‌ای در میان سیاست‌گذاران آمریکایی شده است و برخی اکنون می‌پرسند که با اسرائیل به رهبری نتانیاهو چه باید کرد؟
اجماع فزاینده علیه نتانیاهو
- استیون سیمون مدیر سابق امور خاورمیانه و شمال آفریقا در شورای امنیت ملی آمریکا معتقد است که حمایت مستمر آمریکا از اسرائیل دیگر منافع استراتژیک آمریکا را تامین نمی‌کند.
- سیمون در کتاب خود با عنوان «توهم بزرگ: ظهور و سقوط جاه‌طلبی آمریکا در خاورمیانه» از واشنگتن می‌خواهد که در روابط خود با تل‌آویو تجدیدنظر کند.
- علاوه بر سیمون، تحلیلگران بسیاری در آمریکا و اروپا اکنون نتانیاهو را نه تنها مانعی برای منافع اسرائیل، بلکه مانعی برای منافع متحدان تل‌آویو می‌دانند.
- سیمون تیسدال روزنامه‌نگار، در مطلبی برای گاردین/آبزرور، می‌نویسد: سرسختی نتانیاهو در مورد غزه، نظم جهانی به رهبری آمریکا را به طور خطرناکی تضعیف کرده است.
- حتی چاک شومر، رهبر اکثریت سنای آمریکا و یک دموکرات یهودی حامی اسرائیل هم سال گذشته به‌طور بی‌سابقه‌ای از نتانیاهو انتقاد کرد و گفت که نخست‌وزیر اسرائیل راه خود را گم کرده و باید انتخابات جدید برگزار شود.
کرادل در پایان می‌نویسد: با توجه به چنین پس‌زمینه‌ای، این سوال اساسی مطرح می‌شود که آیا آمریکا برای حفظ منافع خود به برکناری نتانیاهو تن خواهد داد یا خیر؟
