استفاده از ظرفیت های مردمی برای تبدیل بهشت زهرا(س) به قطب فرهنگی
همشهری آنلاین: گفت و گو با شهلا گراوند، مدیر امور بانوان سازمان بهشت زهرا (س) را در رابطه با برنامه های جدید سازمان بهشت زهرا (س) در تعامل با شهروندان بخوانید.
برای اینکه سازمان بهشت را از یک سازمان خدمات رسان صرف به قطب فرهنگی تبدیل کنید چه برنامه هایی دارید؟
با توجه به پیشینه قبلی و شناختی که درباره ظرفیت مردمی و صحبت هایی که با همکاران سازمان داشتیم، متوجه شدیم می توان با کمک جریان های مردمی اتفاقات ویژه فرهنگی را در بستر این سازمان رقم زد.
این رویکرد ناظر بر همه ظرفیت های کنشگری کشور است که بهشت زهرا(س) هم از این رویکرد مستنثی نیست. با توجه به اینکه این سازمان بزرگترین گلزار شهدای جهان را در دل خود جای داده است، یک مزیت فوق العاده است، چراکه فرهنگ جهاد و شهادت از نقطه قوت های انقلاب اسلامی است که عموم مردم با آن ارتباط برقرار می کنند.
بر اساس بررسی هایی که انجام شد، به این نتیجه رسیدیم که این مطالبه وجود دارد. همچنین این مساله در نگاه مقام معظم رهبری و شهردار تهران نیز وجود دارد که سازمان بهشت زهرا (س) ظرفیت تبدیل شدن به قطب فرهنگی تهران را دارد. با این چشم انداز اهداف جزئی تری در نظر گرفته شد که یکی از آنها جریان سازی روایت زنان شاخص مدفون در بهشت زهرا(س)- اعم از زنان شهیده و زنان مفاخر کشور – بود که قابلیت پرداخت الگویی دارند.
هویت رویداد بهشت نو بر چه اساسی بود؟
هویت بهشت نو بر این اساس بود که ما میزبان گروه های مردمی باشیم؛ در ابتدا نگاه ما در دفتر بانوان به جریان سازی روایی زنان شاخص بود، اما در نهایت به این نتیجه رسیدیم که این رویداد را به کل شخصیت های شاخص الگویی اعم از زن و مرد تعمیم دهیم. بنابراین نگاه رویداد بهشت نو، فقط زنانه نیست و در گام های بعدی به شخصیت های شاخص الگویی دیگر هم پرداخته می شود.
برنامه های اجرا شده شامل چه مواردی می شود؟
گام اول لایه کنشگری، عمومی تر بود و در لایه های دیگر کنشگری تخصصی تر می شود . مثل اصحاب هنر، رسانه و کنشگران اختصاصی که در موضوعات خاص مثل خانواده، تربیت و جمعیت فعالیت می کنند ، بر این اساس هر کدام متناسب با فعالیت خود، به این مساله می پردازند که چگونه می توان در آن بستر تعریف کنشگری کنند.
شروع این رویداد به چه صورت بود؟
این فرآیند از مرحله شناسایی و تعامل ما با نهادها و سازمان های مختلف شروع شد. در واقع مخاطب ما عموم نهادها و سازمان هایی بود که در سطح کشور شبکه مردمی دارند و یک زمان جدی برای اقناع و تببین این رویداد گذاشتیم. در اجرای این رویداد، اداره کل زن و خانواده شهرداری تهران ، مدیر مرکز مدیریت حوزه های علمیه استان تهران ، مرکز فعالیت های دینی که برای شهرداری ، بنیاد خاتم الاوصیاء، سازمان تبلیغات اسلامی، بسیج جامعه زنان، گروه های جهادی و نهادهای مختلف دست همکاری داشتند.
این رویداد در چند روز و به چه صورت برگزار شد؟
ما برای فاز اول 10روز برنامه طراحی کردیم و روزانه حدود یک صد نفر خانم در آن حضور داشتند .برای تبدیل بهشت زهرا(س) به قطب فرهنگی اولین مولفه را این دیدیم که در کنشگری که بین مردم مخاطب دارد باید تغییر دیدگاه ایجاد شود. در روزهای برگزاری این رویداد، مخاطبان حدود دو ساعت و نیم بازدید میدانی داشتند. در این بازدیدها به حرم امام خمینی(ره) مجتمع عروجیان، سالن دعای ندبه، مزار مرحومه مرضیه حدیدچی و چند تن دیگر از شخصیت هایی که کمتر به آنها پرداخته شده، رفتیم.
روایتگری در این بازدیدها چگونه بود؟
ما به دنبال روایت شخصیت نبودیم، اما بنده و خانم صباغیان که مسئول «راوی بهشت» گلزار شهدا هستند، به این علت که می دانستیم با چه ضرورتی می خواهیم کنشگر را با این شخصیت مرتبط کنیم، راوی میدانی بودیم.
یکی از اتفاق های جالب در این رویداد، آشنایی مخاطبان با شخصیت همسر امام(ره) بود؛ خیلی از این گروه ها از شخصیت و زندگی ایشان اطلاعاتی نداشتند و وقتی ابعاد شخصیتی ایشان را تبیین می کردیم که مثلا جزء با سوادترین بانوان زمانه خود بوده و از چه خانواده متمولی بوده و با چه بینشی در کنار امام(ره) ساده زندگی می کرده اند، برخی ها شوکه می شدند. قطعا وقتی نسل جوان این ها را بدانند و به خوبی تبیین شود، باعث تغییر دیدگاه آنها می شود.بعد از بازدیدهای میدانی، چه برنامه های دیگری انجام می شد؟
بعد از بازدید میدانی شرکت کنندگان در سالن خانه شهید مستقر می شدند و طراحی و پیگیری ایده ها انجام می شد؛ بوم ایده پردازی توسط یک شتاب دهنده به صورت تخصصی طراحی شده بود که مخاطبین بعد از بازدید میدانی چندین ساعت روی آن متمرکز می شدند و ایده پردازی ها شروع می شد که در همین راستا یک بانک ایده ای به وجود آمد که ساماندهی می شود.
سپس سراغ تبیین مسائل و ظرفیت های بهشت زهرا(س) می رفتیم و مخاطبان حدود 3تا4 ساعت روی بوم به صورت گروهی ایده پردازی می کردند که در اختتامیه نهایی رویداد بهشت نو از بین این ایده ها بهترین ها انتخاب می شوند که در نهایت به یک بانک ایده وسیع خواهیم رسید و آن را با بقیه به اشتراک می گذاریم.
چه گروه های مخاطبی در این رویداد شرکت کردند؟
هر روز یک گروه متفاوت می آمد که تقریبا در رده سنی 22 سال تا حدود 50 سال بودند، اما عموما میانگین سنی جوان های کنشگری بودند که در موضوعات متنوع از مربی تربیتی نوجوان گرفته تا طلابی که شاخص در مدارس فعالیت می کردند و کار تبلیغ انجام می دهند، حضور داشتند تا گروه های جهادی و در واقع از طیف های مختلف بودند.
اختتامیه چه زمانی برگزار می شود؟
بعد از برگزاری گام دوم که پس از تعطیلات نوروز است، اختتامیه رویداد بهشت نو را برگزار می کنیم.
چه عرصه های خدمتی در این رویداد تعریف شده؟
حدود 10 عرصه خدمت در این رویداد تعریف کردیم. در گلزار شهدا هم 6 عرصه خدمت تعریف کردیم از جمله خادم بهشت، راوی بهشت، ملازم بهشت، مربی بهشت و راهیان بهشت. هر کسی تمایل داشته باشد در این عرصه ها ثبت نام می کند که بعد از آموزش و مصاحبه به صورت داوطلب و مردمی می توانند خدمت کنند.
برنامه بانوی بهشت شامل چه مواردی می شود؟
یکی از اتفاقات ویژه ای که در رویداد بهشت نو به آن ضریب دادیم، جریان بانوی بهشت است؛ بانوی بهشت یک جریان متفاوت است و ما هویت زن را در بهشت زهرا(س)، با عنوان بانوی بهشت تعریف کردیم. این اقدام را از مرحوم خانم دباغ شروع کردیم و سلسله نکوداشت های بانوی بهشت مثل «بانوی بهشت قصه مرضیه» برگزار شد که مربوط به مرحوم خانم دباغ بود یا سالگرد شهید کرجو و شهید فائزه رحیمی را با عنوان «بانوی بهشت قصه فائزه و ناهید» برگزار کردیم.
به دنبال این هستیم بهشت نو را به عنوان جریان سازی روایی و با هویت بانوی بهشت داشته باشیم و این رویداد یک بسته هویتی است که در صورت آماده شدن، رونمایی خواهد شد.